2 MİLYAR DOLAR HEBA OLMASIN

Enerji Verimliliği ve Tasarrufu Kılavuzu’na göre, Türkiye’de yılda 93 milyon ton petrole eş enerji tüketiliyor. Harcanan enerjinin ise yaklaşık üçte biri binalarda kullanılıyor. Ve tüketicilerin evde yapacağı pratik uygulamalarla enerjide yüzde 30 oranında tasarruf sağlanabileceği öngörülüyor. Hesaplamalara göre, eğer kullandığımız enerjide israftan kaçınırsak, yıllık 2-3 milyar dolarlık bir tasarruf sağlamış oluyoruz. TMMOB Makine Mühendisleri Odası’nın hazırladığı kılavuzda, çamaşır makinasından musluklara, düdüklü tencereden bulaşık makinesine kadar günlük yaşamın her anında yapılabilecek hayati tasarruflarla ilgili püf noktalarına yer veriliyor. Hem ekonomiye hem de çevreye katkıda bulunacak önlemlerden bazıları şunlar:

Binanızı koruma altına alın
* Binaların yalıtılmasıyla % 25’ten % 50’ye varan oranlarda yakıt tasarrufu mümkün.
* Bölgelere göre 5 ile 10 cm arasında uygun bir yalıtım malzemesi ile yalıtılan bir çatı, yüzde 10-15 civarında enerji tasarrufu sağlar.
* Sızdırmazlığı ve ısı geçirgenliği iyi sağlanmış pencereler, yaklaşık yüzde 15-20 oranında enerji tasarrufu sağlıyor.
* Oturma odaları için 19-21ºC arası, yatak odası için 16-18ºC arası uygun sıcaklıklardır. Ortam sıcaklığındaki 1ºC’lik azalma, yakıt tüketiminin yüzde 57 azalmasını sağlamaktadır.

Damlatan musluk
* Damlatan, sızıntı yapan muslukları ve rezervuar veya sifonları onarın veya yenisi ile değiştirin. Değeri bir bardak su bedeli bile olmayan küçük bir onarım, bir conta değişikliği, onlarca metreküp su kaybının ve kabarık su faturalarının önüne geçecektir. 10 dakikalık bir sürede kahve fincanını dolduracak kadar sızıntı yapan bir musluk, yılda 15 metreküp gibi küçümsenmeyecek bir miktarda su kaybına sebep olmaktadır.
* Açık ve yayvan bir kapta su ısıtmayın.
* Depoların ve tesisatın ısı kaybını önlemek üzere mutlaka yalıtılması gereklidir. 40 derecenin üzerinde tesisatın yalıtımı 1-1,5 yılda kendisini geri öder.

Klasik ampullere son
* Çubuk floresanlar normal ampullere göre % 40-50, kompakt floresanlar ise %75-80 verimli.
* Dimmerli ışık ayarlayıcıları (ışığı kısabilen) kullanarak, lambalara giden enerjiyi kontrol edebilirsiniz. Işığın parlaklığı televizyon izlerken azaltılabilir, okurken ise artırılabilir.
* Lamba yüzeylerinin üzerinde biriken kir ve tozlar lambanın aydınlatma verimini azaltır.

Enerji canavarı ‘stand by’
* Cihazlar üzerindeki ‘stand by’ ışıkları, cihazımızı kullanıma hazır bekletir; ancak 1 watt harcadığı kabul edilse yılda 8,7 kWh enerji tüketir. Beklemedeki 10 cihaz yılda 87 kWh enerji tüketir ki, bu neredeyse bir evin 1 aylık elektrik tüketiminin yarısı gibi bir değere ulaşır.
* Buzdolabının kapı contalarını kontrol edin.
* Buzdolabına koyduğunuz sulu yiyeceklerin üstünü kapatın. Açık bırakıldığında dolaptaki nem oranı artar. Bu da buzdolabınızın daha fazla çalışmasına sebep olur.

Kirli çamaşırları ıslatın
* Çok kirli çamaşırları önceden ıslatın. Bu durumda çamaşır makinesine daha az iş bırakıp tek yıkama ile çamaşırlarınızı temizlersiniz.
* Çamaşır makinenize fazla ve aşırı köpüren deterjan koymayın.
* Bulaşık makinenizde 50-55 ºC su sıcaklığını tercih edin.
* Makineye koyacağınız kirli tabakları su, sıcak su ve deterjan kullanarak temizlemek gereksiz bir israftır. Bu işi kirli peçeteler ve sıkılmış limon parçaları ile yaparsanız su tasarrufu sağlarsınız.

Ütünün buhar gücü yüksek olmalı
* Ütü alırken kurulu gücü düşük, buhar kapasitesi yüksek olanları seçmek daha az enerji tüketmemizi sağlayacaktır.
* Ütü yapmadan önce çamaşırlarınızı düzgün şekilde askıya asmanız çamaşırlarınızı ütülerken daha az elektik harcamanızı sağlar.
* Çamaşırları nemli olarak ütüleyin, buhar ve termostatlı ütülerin kullanılması enerji tasarrufu açısından önemlidir.
* Saç kurutma makinesinin 10 dakika çalışması 60 watt’lık bir lambanın 3 saat yanmasına eşdeğer elektrik tüketir.

Devir düdüklü tencere devri!
* Yiyecek pişirirken düdüklü tencere kullanın. Bu yolla hem enerji tasarrufu sağlayacak hem de yiyeceklerinizin besin değerini korumuş olacaksınız.
* Yemeklerinizi ocakta pişirmeyi tercih edin. Ocaklarda yemek pişirmek, fırında yemek pişirmekten daha ekonomiktir.
* Tencerede pişirdiğiniz yiyecekler kaynama sıcaklığına ulaştığında, ocağın alev ayar düğmesini en kısık pozisyona getirin, yüksek ateşte kaynama yiyeceğin pişmesini hızlandırmaz.
* Fırında yemek pişirirken fırının kapağının her açılması yüzde 20’lik bir enerji kaybına sebep olur.


Araçlarda tasarruf

* Araç, 95 km/saat yerine 115 km/saat hızda sürüldüğünde ise yüzde 15 daha fazla yakıt tüketilir.
* Düşük viteste yüksek devir yapmayın ve gerekli yerlerde uygun vitese geçmede zaman kaybetmeyin. Aracınızı uygun viteste sürünüz. Aksi durumda yüzde 15-30 fazla yakıt tüketilir.
* Aracınızı kapasitesinin üzerinde yüklemeyin. Yakıt sarfiyatını artıracağı gibi fren duruş mesafesini de artıracaktır.
* Aracınızın pencerelerini yoldayken kapalı tutun ya da hava değişimini sağlayacak kadar açın. Bu size önemli ölçüde yakıt tasarrufu sağlayacaktır.
* Araçta girinti çıkıntı arttıkça benzin tüketimi artar.
* Bakımı kötü bir şekilde yapılan bir aracın yakıt tüketimi yüzde 15 oranında artabilir ve sera gazı yayım (çevreyi kirletme) oranı çok daha yüksek olur.
* Radyal lastik kullanın. Bu lastikler şehir içinde ve özellikle otoyolda yakıt tasarrufu sağlar ve daha uzun ömürlüdürler.
ZAMAN/CUMARTESİ