SİVEREK'TE TAZİYE (YAS) GELENEĞİ

Taziye sahibi olan ev halkı üzüntü içinde oldukları için,
vefat edenin yıkanması, kefenleme, cenaze namazı için camiye götürme, mezar hazırlama,
defin (ölü gömme) ve üç günlük bütün taziye hazırlıklarını yakın akrabalar
başta olmak üzere dost, komşular ve tanıdıklar tarafından yapılır. Ölüyü gömüp,
cemaatin önceden hazırlanan taziye evine dönmesiyle yas üç gün devam eder.

Erkek ve kadınlar ayrı
evlerde yas tutarlar. "Baş sağlığı"na genelde iki veya daha fazla
gruplar halinde gidilir. Taziyeye herkes gider. Ölünün tanıdık olup olmaması önemli
değildir. Grubun içindeki en alim veya saygın kişi tarafından biliyorsa
Kur’an-ı Kerim’den, İman, Sabır ve ölümle ilgili kısa bir bölüm okunur veya
Allah rızası için kalanların selameti, vefat edene de Allah’tan rahmet ve
mağfiret dilemek için bir Fatiha okunduktan sonra kahveci tarafından acı kahve
(mırra) ve sigara ikram edilir. (Son zamanlarda Siverek’teki taziyelerde sigara
ve mırra ikramı kaldırıldı.) Acı kahveyi "Mırracı" denilen özel
ustalar yapar ve kendileri dağıtırlar. Mırra iki, en çok üç yudumluk
doldurulur. Kahvenin yaslarda verilmesinin nedeni, bu kahve gibi acı olan
dertlerin, acıların ve kederlerin unutulup, bitmesi anlamına gelir. Yaslarda
mutlaka mırra dağıtılır. Yas için gelenler fazla oturmazlar. Üç gün boyunca
taziye sahiplerinin ve uzak yerden gelen misafirlerin kalacak yerlerini, bütün
yeme içme ihtiyaçlarını, akrabalar ve yakın dostlar üstlenir. Üçüncü günün
sonunda cemaatin âlim, saygın ve ileri gelenlerinden birinin yapacağı konuşma
ve sonunda okunan Kur’an-ı Kerim’den bir bölüm (Aşır) veya Fatiha okunarak
taziye sahiplerine nasihatler, sabırlar ve ölüye de Allah’tan rahmet ve mağfiretler
dilenerek cemaat dağıtılır ve taziye son bulur.

Köylerdeki taziyeler ise
şehirdekinden daha farklı olarak, 10, 15 veya bir ay devam edebilir. Taziyenin
uzun sürmesi nedeniyle masraflar büyük olur. Bu masraflara katkıda bulunmak
için ise taziyeye gelenler bir koyun, bir torba çay şekeri, bir torba pirinç
veya sandıklarla çeşitli sebze veya gıda maddelerini beraberlerinde getirirler.

Halk arasında "
Yedisi " denilen yas geleneğinde ise ölümün üzerinden 7 gün geçtikten
sonra ölen kimsenin yakınları tarafından mevlüt okutularak fakir kimselere
yardımlar yapılır ve helva dağıtılır.

Not: Tarihi ve Kültürü ile Siverek Kitabından Alıntı Yapılmıştır.

www.siverekgenclik.com