Anne zekâtını muhtaç olan çocuğuna verebilir mi?

İTTİHADUL ULEMA Fetva Kurulu "Anne zekâtını muhtaç olan çocuğuna verebilir mi?" sorusuna yanıt verdi.

Fetvada, şu ifadelere yer verildi.

"Fakihler, verdiği takdirde faydanın kendisine döneceği kişilere zekât, fıtır sadakası, fidye ve kefaretlerin verilemeyeceğini belirtir. Kişi zekâtını, bakmakla yükümlü olduğu kimselere verdiği takdirde, artık zorunlu nafakayı vermeye gerek kalmayacağından menfaat kendisine dönecektir. Bu da zekâtını kendisine vermesi anlamına gelir. Öyleyse bir kimse usulüne ve furû’una zekât veremez. Usûl; anne, baba, dede, nine ve yukarısına denir. Fürû’ ise; çocuk ve torunlara verilen isimdir. Bu bakımdan zekât hususunda usûl ve furû’ ile ilgili böyle bir ölçü getirilmiştir.

Yalnız anne, -eğer baba hâlâ hayatta olup çocuklarına bakmakla yükümlüyse- çocuklarına ve torunlarına bakmakla yükümlü olmadığı için zekâtını bunlardan muhtaç olanlara verebilir. Hatta çocuklarının topluma muhtaç olmaması ve başkalarına el-avuç açmaması için kendilerine zekât vermesi daha iyidir. Ümmü Seleme (radiyallahu anha) der ki: Resulullah'a (aleyhissalatu vesselam), 'Ey Allah’ın Resulü! Ebu Seleme’nin çocuklarına zekât verdiğim takdirde bana sevap var mı, (onlar) benim de çocuklarımdır?' dedim. O da şöyle cevap verdi: Onlara zekât ver, onlara zekât vermende sana sevap vardır (Buhârî, Zekât 48, No: 1467).

 Anne, babanın hayatta olmadığı durumlarda eğer çocuklarıyla aynı evde kalıyorsa onlara bakmakla yükümlü olacağından kendilerine zekât veremez (İbn Kudâme, el-Muğnî VI, 442; İbn Hacer, Fethu'l-Bârî III, 415)." (İLKHA)