Toplumun değişimi

İmam cuveyni (ra): "toplum, iki sınıfın düzelmesiyle düzelir ve bozulması ile de bozulur. Bunlar alimler ve yöneticilerdir." der.

Hasan el Benna ise "Hedefimiz!
Müslüman Fert, Müslüman Aile, Müslüman Toplum, Müslüman Devlet, Müslüman Dünya'dır" der. 

Toplumsal dönüşüm için genelde iki Teori/kuram vardır. Birincisi tümdengelim (dedüksiyon) ikincisi tümevarım (endüksiyon). Biraz daha anlaşılır kılmak gerekirse toplumlar, ya bireyden devlete  Yada devletten bireye doğru değişebilir. Yukarıdaki sözlerden her biri zikredilen kuramlardan birini ifade eder. Zaman mekan ve şartların gözetilmesi kaydıyla her iki kuram da doğrudur.

Her kuram sahibi bir takım delillerle kuramını daha güçlü göstermeye çalışsada asıl doğru olan her iki kuramıda mezcederek değerlendirmek olacaktır. Buna göre toplumun hangi sınıfından olursa olsun ister esnaf ister işçi ister işsiz ister öğretmen ister kamu kurumlarında idareci ister siyasetçi... Tabanda en alt düzeydeki fertten devletin en üst düzeyindeki ferde kadar Hangi Statüde bulunursa bulunsun bir Müslüman bulunduğu her yerde Müslümandır. Bulunduğu konuma göre de sorumlulukları devam etmektedir. Hiç kimse dünyevi bir konum elde edince İslami sorumluluklardan muaf olamaz.

Müslüman bulunduğu her yerde öncelikle İslamı doğru bir şekilde öğrenmekle mükelleftir. Ardından öğrendikleriyle önce kendisi amel etmeli ve en yakın çevresinden başlayarak onları İslami bir hayat tarzına teşvik etmeli ve kendi lisanı haliyle örnek Müslüman bir birey, aile, arkadaş... Nasıl olur göstermelidir. Bu konuda tabanda en düşük konumda bulunan fert ile devletin en üst yönetim kadrosunda yer alan kişi arasında hiç bir fark yoktur.

Toplumun İslami anlamda değişimi için esas olan hareket metodu da böyle olmalıdır. Yani bir şeyler değişsin isteniyorsa herkes kendinden başlamalıdır. Söylem olarak değil eylem olarak İslam pratize edilmelidir. Zira bugün teorilere değil pratiklere ihtiyacımız vardır.